Σύμφωνα με τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας, ο καρκίνος του προστάτη αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ιατρικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο ανδρικός πληθυσμός. Τα τελευταία 20 χρόνια η έγκαιρη εντόπιση του καρκίνου έχει αυξηθεί πολύ λόγω των ευαίσθητων μεθόδων διάγνωσης σε συνδυασμό με την αυξημένη ευαισθητοποίηση των ανδρών για προληπτικό έλεγχο.
Ο προληπτικός έλεγχος για τον καρκίνο του προστάτη περιλαμβάνει δύο εξετάσεις:
Εξέταση PSA. Πρόκειται για τον ποσοτικό προσδιορισμό στο αίμα μιας πρωτεΐνης, του ειδικού προστατικού αντιγόνου. Συστήνεται η μέτρηση μιας τιμής αναφοράς PSA σε ηλικία 40 ετών και εξατομικευμένη παρακολούθηση σε χρονικά διαστήματα ανάλογα με την αρχική τιμή και το προφίλ ρίσκου του κάθε ασθενούς.
Δακτυλική εξέταση του προστάτη. Ο ουρολόγος ψηλαφεί τον προστάτη μέσω του ορθού εκτιμώντας το μέγεθος, το σχήμα και τη σύσταση του προστάτη και διαπιστώνεται πιθανή σκληρία.
Ανάλογα με τα αποτελέσματα αυτών των εξετάσεων ο ουρολόγος θα προχωρήσει σε περαιτέρω απεικονιστικό έλεγχο με πολυπαραμετρική MRI προστάτη, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει λάβει κομβική θέση στη διαγνωστική του καρκίνου του προστάτη. Αποτελεί πολύ σημαντικό εργαλείο στο διαχωρισμό εστιών κακοήθειας χαμηλής επιθετικότητας, που μπορούν να αντιμετωπιστούν με παρακολούθηση, και αυτών που δυνητικά μπορούν να απειλήσουν τη ζωή του ασθενούς και επομένως πρέπει να διαγνώσουμε και να αντιμετωπίσουμε επιθετικά.
Σε κάθε περίπτωση η διάγνωση του καρκίνου του προστάτη γίνεται ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ με βιοψία προστάτη.
Ο σκοπός του προληπτικού ελέγχου στον γενικό πληθυσμό είναι να βρούμε τους ασθενείς που πάσχουν από κλινικά σημαντικό καρκίνο του προστάτη, δηλαδή αυτούς στους οποίους η νόσος είναι επιθετική και κινδυνεύουν από ανάπτυξη μεταστατικής νόσου και θάνατο.
Εξίσου σημαντικό είναι να αποφευχθεί η υπερδιάγνωση και επομένως και η υπερθεραπεία του καρκίνου του προστάτη, καθότι σε πολλούς ασθενείς με νόσο χαμηλής κακοήθειας μπορεί αν επιλεγεί η προσέγγιση της προσεκτικής παρακολούθησης της νόσου.
Η καλή και ειλικρινής επικοινωνία γιατρού-ασθενούς αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο στη διαγνωστική και θεραπεία του καρκίνου του προστάτη.